RTB Başkanı Erdoğan: Yaş Çay Üretimi Yüzde 18 Düştü

Rize Ticaret Borsası (RTB) Başkanı Mehmet Erdoğan, pandemi döneminden itibaren gübre fiyatlarındaki artışın ve kullanılan gübrenin kalitesiz oluşu nedeniyle yaş çay üretiminde 2020 ile 2022 yılları arasında yüzde 18 düşüş yaşandığını belirterek, bu yılın ilk iki sürgününde üretimde yaşanan düşüşün 3. sürgünde de devam etmesini beklediklerini kaydederek, 2023 yılı yaş çay üretiminin maksimum 1 milyon 250 bin ton dolayında gerçekleşmesini beklediklerini ifade etti. Düşüşe rağmen çay üretiminin ülkemizin ihtiyacını karşılayacak miktarda olduğunu kaydeden Borsa Başkanı Erdoğan, rekoltedeki düşüş nedeniyle üreticilerin kazançlarının azalacağını ve bölgeye daha az para gireceğini kaydetti. Erdoğan, ayrıca, çay sanayicilerinin krediye ulaşamaması nedeniyle ilk iki sürgünde yüksek olan yaş çay taban kilo fiyatının 3. sürgünde düştüğünü belirterek, Çay Kanunu'nun bir an önce çıkması gerektiğini belitti.

Rize Oda-Borsa Müşterek Yönetim Kurulu Toplantısı, Rize Ticaret Borsası ev sahipliğinde Çay Çarşısı Toplantı Salonunda gerçekleştirildi. Toplantıya RTB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, Rize Ticaret ve Sanayi Odası (RTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Aziz Karamehmetoğlu, Çayeli Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Mert, Ardeşen Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Kuyumcu, Pazar Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Neşet Çakır ve oda - borsa yönetim kurulu üyelerinin katılımıyla gerçekleştirildi.

Toplantının açılış konuşmasını yapan RTB Başkanı Mehmet Erdoğan, “Rize’nin kalkınması için odalarımız ve borsamızın önemi çok büyük. Rize’deki yatırımlar ve projelerden odalarımızın başkanları değinecektir. Ben çay sektöründe yaşanan gelişmelerden bahsetmek istiyorum. 2020 yılından 2022 yılına kadar yaş çay üretimimizde %18 rekolte düşüklüğü gerçekleşmiştir. 2023 yılının birinci ve ikinci sürgününde rekolte düşüklüğü devam etmektedir. Üçüncü sürgünde de rekoltenin düşmesini bekliyoruz. Bu yıl maksimum 1 milyon 250 bin ton rekolte bekliyoruz. Bu düşüşlerde pandemi döneminden itibaren gübre fiyatlarında ki artıştan dolayı az gübre verilmesi, verilen gübrelerin kalitesinin de düşük olması sebep oldu. Bu üretim ülkemizin ihtiyacını karşılayacak fakat rekolte düşüklüğü Rizemize giren paranın düşmesine sebep olacaktır. 2022 yılı yaş çay alım fiyatı ödeme konusunda sorunsuz bir yıl geçirdik. Ekonomik sıkıntıların yaşanması ve çay sanayicilerinin krediye ulaşamamasından dolayı 2023 yılında birinci ve ikinci sürgünde fiyatlar iyiydi fakat üçüncü sürgün yaş çay alım fiyatı düşmüş durumda. Özetle sürekli aynı sıkıntılarla çay sektörünün sürdürülebilir olması mümkün değil. Yıllar önce söylediğimiz çay kanunu bir an önce çıkması gerekmektedir” dedi.

ÇAYDA KALİTE DÜŞÜKLÜĞÜ

Bütün dünyanın etkisini hissettiği küresel ısınmadan kaynaklı çay üretiminde yaşanacak sorunlara dikkat çeken RTB Başkanı Erdoğan, “Isınan hava koşullarına uygun çay bahçeleri oluşturmalıyız. Kenya, Endenozya gibi sıcak ülkelerde çay üretimi sıcak havaya dayanıklı çay fideleriyle çay üretimi yapılıyor. Giresun, Trabzon ve Atvin illerinde Ziraat Fakültesi yok. Sadece bizim ilimizde var. Bu illerin üniversitelerinde Bitki Koruma ve Toprak Bölümü oluşturulması konusunda fikir birliği yapmalıyız. Toprağımızın PH oranı çok düşmüş durumda. Biran önce üniversitelerimizle ortak çalışmalar yapıp toprağımızın iyileşmesi için çalışmalar yapmalıyız. Toprağımız iyi olmadığı için üretilen kuru çayın kalitesi de düşmektedir. Kuru çayda 31 ekstrakt oranları çayımızda 29’lara inmiş, selüloz oranları yükselmiştir. Kısacası bu sorunlardan dolayı çayımızdaki enzimleri kaybettik. Eğer ilimizde insanlarımızın kalmasını istiyorsak çayda kaliteyi ve verimi sağlamalıyız” diye konuştu.